آرتریت روماتوئید (RA) یک بیماری التهابی مزمن است که مفاصل و سایر قسمتهای بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. این یک اختلال خود ایمنی است، به این معنی که سیستم ایمنی به اشتباه به بافتهای خود بدن حمله می کند و باعث التهاب و آسیب می شود. RA می تواند هر کسی را مبتلا کند، اما در زنان و افراد مسن شایع تر است. در این مطلب از سلام سلامتی با ما همراه باشید تا برسی کنیم که بیماری آرتریت روماتوئید چیست، چه علائمی دارد و چگونه درمان میشود.
علائم آرتریت روماتوئید چیست؟
بیماری روماتیسم عصبی تاثیرات زیادی بر بدن و اندامها دارد و جنبههای مختلف زندگی را تحت تاثیر قرار میدهد. بهتر است بدانید که، علائم اصلی آرتریت روماتوئید درد و سفتی مفاصل به خصوص در صبح یا بعد از یک دوره عدم تحرک است.
در این شرایط مفاصل همچنین ممکن است متورم، قرمز، گرم و در لمس حساس شوند. شایعترین مفاصل درگیر، مفاصل کوچک دست و پا هستند، اما RA همچنین میتواند مچ دست، آرنج، شانهها، زانوها، مچ پا، باسن و ستون فقرات را نیز درگیر کند.
سایر علائم روماتیسم عصبی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- خستگی، ضعف و انرژی کم.
- تب، تعریق و لرز.
- از دست دادن اشتها و کاهش وزن.
- خشکی چشم و دهان.
- بثورات و ندولهای پوستی.
- درد قفسه سینه و تنگی نفس.
- کم خونی و شمارش خون پایین.
- افسردگی و اضطراب.
چه چیزی باعث آرتریت روماتوئید می شود؟
بهتر است بدانید که علت دقیق RA ناشناخته است، اما اعتقاد بر این است که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی را شامل باعث به وجود آمدن این بیماری میشوند. برخی از عوامل خطر احتمالی برای ایجاد RA عبارتند از:
- سابقه خانوادگی RA یا سایر بیماریهای خود ایمنی.
- سیگار کشیدن یا قرار گرفتن در معرض دود تنباکو.
- چاقی یا اضافه وزن.
- تغییرات هورمونی، مانند دوران بارداری یا یائسگی.
- عفونت یا قرار گرفتن در معرض باکتری یا ویروس خاص.
- استرس یا تروما.
آرتریت روماتوئید چگونه تشخیص داده میشود؟
تشخیص روماتیسم عصبی در مراحل اولیه بسیار دشوار است و ممکن است علائم آن با دیگر بیماریها مانند لوپوس، آرتروز پسوریازیس و سندروم شوگرن یکسان باشد.
همینطورهیچ آزمایش واحدی وجود ندارد که بتواند RA را تشخیص دهد، اما پزشک روماتولوژی میتواند از ترکیبی از روشها برای تأیید تشخیص بیماری آرتریت روماتوئید استفاده کند. این روشها ممکن است شامل موارد زیر باشد:
تاریخچه پزشکی و معاینه فیزیکی
برای تشخیص روماتیسم عصبی، پزشک در مورد علائم، مدت، دفعات، و شدت درد و سفتی مفاصل و همچنین سایر مشکلات سلامتی یا سابقه خانوادگی RA سؤال خواهد کرد.
پزشک همچنین مفاصل آسیب دیده را معاینه میکند و علائم التهاب، تورم، تغییر شکل یا آسیب را بررسی میکند تا به دقیقترین نتیجه برای رد یا تائید این بیماری برسد.
آزمایشات خون
همچنین پزشک متخصص روماتولوژی ممکن است آزمایش خون را برای بررسی نشانگرهای التهاب تجویز کند، مانند میزان رسوب گلبول قرمز (ESR) یا پروتئین واکنشی C (CRP)، یا آنتی بادیهایی که با RA مرتبط هستند، مانند فاکتور روماتوئید (RF) یا آنتی. – آنتی بادیهای پپتید سیترولینه (ACPA).
آزمایشهای تصویربرداری
از جمله دیگر آزمایشهایی که به پزشک برای تشخیص این بیماری کمک میکند آزمایشهای تصویر برداری هستند. پزشک ممکن است از آزمایشهای تصویربرداری مانند اشعه ایکس، سونوگرافی یا تصویربرداری تشدید مغناطیسی (MRI) برای بررسی تغییرات در استخوانها، غضروفها، رباطها، تاندونها یا عضلات مفاصل استفاده کند.
آرتریت روماتوئید چگونه درمان می شود؟
برای درمان بیماری آرتریت روماتوئید، پزشک با توجه شدت بیماری، از درمان با دارو و برنامههای درمانی متناسب با فرد استفاده میکند تا بتواند بهترین نتیجه را برای بیمار داشته باشد.
درمانهایی وجود دارد که میتوانند به کاهش علائم، کند کردن پیشرفت بیماری و جلوگیری از عوارض کمک کند. برنامه درمانی ممکن است بسته به شدت بیماری، مفاصل آسیب دیده و ترجیحات و اهداف بیمار متفاوت باشد. انواع اصلی درمان عبارتند از:
- داروها: انواع مختلفی از داروها وجود دارند که میتوانند به درمان RA کمک کنند، مانند داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs)، کورتیکواستروئیدها، داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs)، عوامل بیولوژیک، یا DMARD مصنوعی هدفمند. این داروها به کاهش درد، التهاب و آسیب مفاصل کمک میکنند، اما ممکن است عوارض جانبی یا تداخل با سایر داروها نیز داشته باشند.
- فیزیوتراپی: فیزیوتراپی میتواند به بهبود دامنه حرکتی، قدرت، انعطاف پذیری و عملکرد مفاصل کمک کند. همچنین میتواند به جلوگیری از سفتی، تغییر شکل یا ناتوانی کمک کند. فیزیوتراپی ممکن است شامل ورزش، کشش، ماساژ، گرما یا سرما درمانی، تحریک الکتریکی، اولتراسوند یا وسایل کمکی باشد.
- جراحی: جراحی ممکن است برای برخی از بیمارانی که آسیب شدید مفصلی یا بدشکلی دارند که بر کیفیت زندگی آنها تأثیر می گذارد، گزینهای برای انتخاب باشد. جراحی میتواند به ترمیم یا جایگزینی مفاصل آسیب دیده یا برداشتن بافتهای ملتهب کمک کند. با این حال، جراحی خطرات و عوارضی مانند عفونت، خونریزی یا آسیب عصبی نیز دارد.
چگونه از آرتریت روماتوئید پیشگیری کنیم؟
روشهای پیشگیری متفاوتی از این بیماری وجود دارد. اقداماتی که میتوانند به کاهش خطر یا تاخیر در شروع بیماری روماتیسم عصبی کمک کنند. این روشهای پیشگیرانه شامل:
- ترک سیگار یا اجتناب از قرار گرفتن در معرض دود تنباکو.
- حفظ وزن سالم یا کاهش وزن اضافی.
- داشتن یک رژیم غذایی متعادل که سرشار از میوهها، سبزیجات، غلات کامل، پروتئینهای بدون چربی و چربیهای سالم است.
- انجام فعالیت بدنی منظم متناسب با سن و سطح آمادگی جسمانی.
- مدیریت استرس و تمرین تکنیکهای تمدد اعصاب.
- خواب و استراحت کافی.
- اجتناب یا درمان عفونتها یا آسیبهایی که ممکن است باعث RA شوند.
- انجام معاینات منظم و غربالگری برای RA یا سایر مشکلات سلامتی.
نتیجه
آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی مزمن است که مفاصل و سایر قسمتهای بدن را تحت تاثیر قرار میدهد. این میتواند باعث درد، سفتی، تورم و آسیب به مفاصل و همچنین علائم دیگری شود که میتواند بر سلامت و رفاه کلی تأثیر بگذارد. RA را میتوان با ترکیبی از تاریخچه پزشکی، معاینه فیزیکی، آزمایش خون و آزمایشهای تصویربرداری تشخیص داد. آرتریت روماتوئید را میتوان با داروها، فیزیوتراپی یا جراحی، بسته به شدت بیماری و ترجیحات و اهداف بیمار، درمان کرد. همچنین بیماری روماتیسم عصبی با ترک سیگار، حفظ وزن مناسب، خوردن یک رژیم غذایی متعادل، فعالیت بدنی منظم، مدیریت استرس، خواب کافی، اجتناب از عفونتها یا صدمات و معاینات منظم پیشگیری کرد یا به تاخیر میوفتد.